Եզդի արվեստագետի ուժեղ ոգին

Այս հոդվածը վերաբերում է Հալես Մուրադին՝ եզդի մի աղջկա, ով, երբ Շարյայում՝ Իրաքում, 4 տարեկան էր, համառորեն հրաժարվում էր իջնել տրակտորից, որը հենց նոր հպարտությամբ «իրենն էր դարձրել»։ Միայն այն ժամանակ, երբ ոստիկաններից մեկը շոկոլադով կաշառեց նրան, Հալեսը վերջապես համաձայնվեց իջնել և թողնել տրակտորը։ Հավանաբար այլ կերպ հնարավոր չէր լինի բաժանել Հալեսին այդ տրակտորից։ Այս պատմությունը պարզապես ընդգծում է եզդի արվեստագետի ուժեղ հոգին, ով մանկուց ցույց էր տալիս իսկական և խիզախ արվեստագետին բնորոշ հատկություններ։

Հալես Մուրադ

Հալես Մուրադը՝ եզդիի արվեստի նվիրված ներկայացուցիչ և ակտիվիստ, իր արվեստի միջոցով նպաստում է եզդիական մշակույթի պահպանմանը և իր համայնքի դիմագրաված դժվարությունների մասին իրազեկության բարձրացմանը, ներառյալ 2014 թվականի ցեղասպանության սարսափները։ Իր հզոր նկարներով նա պայքարում է նախապաշարմունքների դեմ, պահպանում է իր ժառանգությունը և ուժ է տալիս իր ժողովրդին։ Միևնույն ժամանակ Հալեսը շարունակում է իր ուսումը և մասնագիտական գործունեությունը Գերմանիայում։ Նրա ստեղծագործությունները վկայում են եզդի ժողովրդի տոկունության, ուժի և անկոտրում ոգու մասին։

Այսօր, մոտ 18 տարի անց, Հալես Մուրադը Գերմանիայում ուսանում է մանկավարժության բակալավրի աստիճան։ Ուսումը շարունակելուց առաջ նա աշխատել է որպես մանկավարժ մանկապարտեզում, դարձել է եզդի երիտասարդական միության վարչության անդամ և ստացել Գերմանական Բիզնեսի Հիմնադրամի կրթաթոշակ։ Նրա սերը արվեստն է։ Հալեսը ստեղծում է նկարներ, որոնք անդրադառնում են եզդիական կրոնի (Շարֆադին) և մշակույթի թեմաներին։ Վաճառելով մի քանի աշխատանքներ՝ նա իրականացրել է իր երազանքը՝ կազմակերպելով սեփական ցուցահանդես։ Այնուամենայնիվ, երբեմն նա զարմանում է՝ մտածելով, թե ինչպես իր գյուղի «համառ փոքրիկ խումբը» կարողացավ հասնել այսպիսի հաջողությունների։

2007 թվականին Հալեսը մոր և քույրերի հետ փախավ Գերմանիա՝ երկիր, որը նա վերջում չմիայն գնահատեց, այլ կարելի է ասել՝ սիրեց՝ շնորհիվ նրա ազատությունների և արժեքների։ Եզդի լինելով՝ էթնիկ ժողովուրդ, որը դարեր շարունակ ենթարկվել է հետապնդումների, ազատության գաղափարը մեծ նշանակություն ունի Հալեսի համար։ Նա խորապես հասկացել է ազատության արժեքը իսլամիստական խմբերի կողմից կատարված ոճրերից։ 70-ից ավելի եզդի ցեղասպանություններից վերջինը տեղի ունեցավ 2014 թվականի օգոստոսի 3-ին, երբ հազարավոր կանայք դեռևս պահվում էին ԻՍԻՍ-ի կողմից։ «Մենք բավականաչափ երկար ենք ապրել գերի։ Այժմ ժամանակն է պաշտպանել մեր ազատությունն ու իրավունքները», ասում է Հալեսը։

Շատ պետություններ չունեն ճշգրիտ կամ բավարար տեղեկություններ եզդի ժողովրդի մասին, հաճախ սխալ հասկանալով նրանց ինքնությունը և սխալ դասակարգելով նրանց որպես կուրդական համայնքի մաս։ Այս սխալ ընկալումը վտանգում է եզդի կանանց անկախությունը։ Ակտիվորեն աճում է նրանց նկատմամբ ատելությունը և սպառնալիքները, որոնք տարածվում են համացանցում՝ լայն տարածում ստացած սխալ տեղեկությունների ազդեցությամբ, որոնք հաճախ տարածում են ոչ եզդիներ։ Քաղաքականորեն, շատ կուրդ քաղաքական գործիչներ շահարկում են այս իրավիճակը՝ Իրաքում ձայներ հավաքելու փորձով՝ ներկայացնելով իրենց որպես եզդիների աջակիցներ: Միևնույն ժամանակ, փակ դռների հետևում, այս նույն քաղաքական գործիչները նպաստում են եզդի ժողովրդի նկատմամբ աճող ատելությանը (հատկապես Իրաքում).

Եզդիներին, որպեսզի նրանք չհայտնվեն հակաեզդի խմբերի բռնի հարձակումների զոհ, կարևոր է մնալ միասին, զարգանալ և ուշադրություն գրավել։ «Մենք կարող ենք մեր փոքրամասնության կարգավիճակը դարձնել ուժ, պայքարել մեր իրավունքների համար, լինել ստեղծագործական և ընտրել ազատությունը։»

Նրա արվեստը վստահ և անվերապահ հայտարարություն է նրանց գոյության, արժանապատվության և ազատորեն, առանց վախի կամ հետապնդումների ապրելու իրավունքի մասին։ Դարեր շարունակ տառապանքների և 2014 թվականի ցեղասպանության սարսափների դիմաց Հալեսը ընտրել է խոսել իր արվեստի միջոցով՝ աշխարհին ցույց տալով այն գեղեցկությունը, ուժը և ոգին, որ ունի ժողովուրդը, որը դիմացել է աննկարագրելի դժվարությունների։

Հալես Մուրադի նվիրվածությունը եզդի ժողովրդին, նրա համարձակությունը պայքարելու անարդարության դեմ և ցավը արվեստի վերածելու ունակությունը վկայում են նրա մեջ բնակվող անսասան ոգու մասին: Հալեսի ճանապարհը միայն սկսվում է, և աշխարհը բախտավոր է, որ ունի այսպիսի ուժեղ և անվախ եզդի նկարիչ՝ պայքարող ազատության համար։

Հալես Մուրադին աջակցություն ցույց տալու և նրա աշխատանքները տեսնելու համար հետևեք նրան Instagram-ում։ Հետևելով նրան՝ կարող եք տեղեկացված մնալ նրա վերջին ստեղծագործությունների, ցուցահանդեսների և եզդի ժողովրդի մասին իր տարածած իրազեկության ջանքերի մասին։